આજે 26/11 મુંબઈ આતંકી હુમલાની વરસી છે. 14 વર્ષ પહેલાં દેશની આર્થિક રાજધાની મુંબઈ (મુંબઈ) આતંકવાદી હુમલાની વેદનામાંથી પસાર થયું હતું, આજે પણ તેની યાદથી કંપારી છૂટી જાય છે, પરંતુ જે રીતે આપણા બહાદુર સુરક્ષાકર્મીઓએ આતંકવાદના કૃત્યનો જડબાતોડ જવાબ આપ્યો, તે વાતમાં રાહત કે અમે સુરક્ષિત હાથમાં છીએ. આપણે ખાતરીપૂર્વક કહી શકીએ કે જ્યારે પણ દેશમાં આતંક વધશે, ત્યારે તેનો પરાજય થશે.

મુંબઈ હુમલા પછી, ભારત સરકારે આતંકવાદ વિરોધી સુરક્ષા આર્કિટેક્ચરને મજબૂત કરવા માટે ઘણા સાહસિક પગલાં લીધાં. તે આતંકવાદી હુમલાના ચાર દિવસ દરમિયાન જે સુરક્ષા ખામીઓ સામે આવી હતી તેના પર કામ કરવામાં આવ્યું હતું. 26/11ની તે આતંકવાદી ઘટનાના થોડા દિવસો બાદ કોંગ્રેસના નેતા પી ચિદમ્બરમને તત્કાલીન મનમોહન સિંહ સરકારમાં કેન્દ્રીય ગૃહમંત્રી બનાવવામાં આવ્યા હતા. ત્યારપછી તેમણે આંતરિક સુરક્ષા ઉપકરણને સુધારવા માટે મહત્વાકાંક્ષી કાર્યક્રમ શરૂ કર્યો.

આતંકવાદીઓ દરિયાઈ માર્ગે મુંબઈ પહોંચ્યા હતા, જેના કારણે દરિયાકાંઠાના શહેરોની સંરક્ષણ ખામીઓ સામે આવી હતી. આ પછી, સરકારે ભારતના દરિયાકિનારા અને દરિયાઈ સુરક્ષા વ્યવસ્થાપનમાં નોંધપાત્ર ફેરફારો કર્યા. માર્ચ 2009માં, સાગર પ્રહરી બાલ (SPB) ને ઉછેરવામાં આવ્યું હતું અને ભારતના વિશાળ દરિયાકાંઠાને વધુ સારી રીતે સુરક્ષિત કરવા માટે ફાસ્ટ ઈન્ટરસેપ્ટર ક્રાફ્ટ્સ (FIC) (બોટ)ને કાર્યરત કરવામાં આવી હતી. અગાઉ નૌકાદળ પાસે એવું ખાસ યુનિટ નહોતું જે 24 કલાક દરિયામાં પેટ્રોલિંગ કરી શકે. સાગર પ્રહરી બલ હવે તે કામ ખૂબ સારી રીતે કરે છે.

26/11ના હુમલાથી નવેમ્બર 2021 સુધી, ભારતીય કોસ્ટ ગાર્ડે મહારાષ્ટ્રમાં અધિકારીઓ સાથે 300થી વધુ દરિયાઇ સુરક્ષા કવાયત હાથ ધરી છે. મેરીટાઇમ સર્વેલન્સ અને કોમ્પ્રીહેન્સિવ કોસ્ટલ ડિફેન્સ કવાયતની કલ્પના 2018માં કરવામાં આવી હતી, જે 2019માં વાસ્તવિકતા બની હતી. ત્યારથી ભારતીય નૌકાદળ કોસ્ટ ગાર્ડ અને દરિયાઈ પ્રવૃત્તિઓ સાથે સંકળાયેલી એજન્સીઓ સાથે મળીને કવાયત કરી રહી છે.