'અમેરિકાને ફાયદો નહીં થાય પણ...' ટેરિફ અંગેની ધમકીઓ પર પૂર્વ RBI ગવર્નર રઘુરામ રાજનનું મોટું નિવેદન

January 22, 2025

પદના શપથ લીધા પછી તરત જ, 47માં યુએસ પ્રમુખ ટ્રમ્પે કહ્યું હતું કે, 'જો અમેરિકા ભારત સહિત વૈશ્વિક વેપારમાં ડૉલરનો ઉપયોગ ઘટાડવાની દિશામાં કોઈ પગલું લેશે તો અમે બ્રિક્સ દેશો પર 100 ટકા આયાત ટેરિફ લાદીશું.'

આ અંગે રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI)ના ભૂતપૂર્વ ગવર્નર રઘુરામ રાજને મંગળવારે ટ્રમ્પ દ્વારા ટેરિફ વધારવાની ધમકીઓ પર ઊંડી ચિંતા વ્યક્ત કરી હતી. તેમણે ટેરિફ વધારાની યોજનાઓને 'અનિશ્ચિતતાના વિશાળ સ્ત્રોત' કહ્યું હતું જે વૈશ્વિક આર્થિક સ્થિરતાને વિક્ષેપિત કરી શકે છે.

દાવોસમાં વર્લ્ડ ઈકોનોમિક ફોરમ (WEF) 2025 દરમિયાન મીડિયા સાથે વાત કરતી વખતે રઘુરામ રાજને કહ્યું, 'મને લાગે છે કે ટેરિફ વધારવાની ટ્રમ્પની ધમકી અનિશ્ચિતતાનો મોટો સ્ત્રોત છે અને બાકીના દેશો માટે અવરોધો ઊભા કરશે. મને નથી લાગતું કે ટ્રમ્પનો આ નિર્યણ અમેરિકાના વહીવટ માટે ફાયદાકારક હશે. અમુક સામાન યુ.એસ.ની બહાર બનાવવામાં આવે છે, કારણ કે તેને બહાર બનાવવું સસ્તુ છે.'

RBIના ભૂતપૂર્વ ગવર્નરે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે, 'સામાન્ય રીતે ટેરિફ લાદીને તેમને યુ.એસ.માં પાછા લાવવાનો પ્રયાસ કરવો કામ કરતું નથી.' યુ.એસ. પર ટેરિફ વધારાની અસર સમજાવતા, રઘુરામ રાજને ચીન જેવી મોટી અર્થવ્યવસ્થાનો ઉલ્લેખ કર્યો કહ્યું કે ચીન ઉત્પાદન ખર્ચ ઘટાડવા માટે વિયેતનામ જેવા નાના દેશોમાંથી માલની આયાત કરે છે. ટેરિફ લાદીને અમેરિકા માલસામાનને યુએસમાં પાછા લાવવાનો પ્રયાસ કરવા માંગે છે તે સામાન્ય રીતે હેતુ મુજબ કામ કરતું નથી.'

RBIના ભૂતપૂર્વ ગવર્નરે વધુમાં કહ્યું, 'જો સાર્વત્રિક ટેરિફ લાદવામાં આવે છે, તો તેઓ અન્ય દેશોમાંથી આયાત બંધ કરી શકે છે, પરંતુ આ તેમને યુએસમાં વધુ કિંમતે ઉત્પાદન કરવાની ફરજ પાડશે. ચીન આવું કેમ કરી રહ્યું છે? આનું એક કારણ છે - તે છે. અસરકારક ખર્ચ.' વાતચીતમાં વધુમાં, તેમણે એ પણ નિર્દેશ કર્યો કે જો ટેરિફ રાતોરાત બદલાશે, તો વિદેશી રોકાણમાં અનિશ્ચિતતા રહેશે.

તેમણે વધુમાં કહ્યું, 'જો ટેરિફ રાતોરાત બદલાઈ શકે છે, તો ક્યાં રોકાણ કરવું તે અંગે ઘણી અનિશ્ચિતતા હશે. હું માનું છું કે રાષ્ટ્રપતિના ધ્યાનમાં ત્રણ ફાયદા છે - તે રમતના ક્ષેત્રને સમાન બનાવશે, તે આવકનો સ્ત્રોત બનશે અને તે નોકરીઓનું સર્જન કરવાનો સ્ત્રોત હશે.'